Wrotycz pospolity – trujący chwast czy zioło o właściwościach leczniczych?

Wrotycz pospolity to roślina uznawana za chwast, ponieważ bardzo szybko rośnie w miejscach niedostępnych dla innych roślin. Wyróżnia się żółtymi kwiatami i charakterystycznym, niezbyt przyjemnym, kamforowym zapachem.

Zastosowanie wrotycz pospolity znajduje jako ozdoba lub jako środek odstraszający komary, muchy i kleszcze, gdyż zawiera toksyczny tujon. Wrotycz pospolity właściwości lecznicze ukazuje przy użyciu kwiatów. Właściwości wrotyczu to m.in. antyseptyczne, przeciwbólowe, napotne i pobudzające działanie. Wspomaga trawienie, likwiduje pasożyty i zwiększa libido. Można z niego zrobić nalewkę lub napar do sporządzenia herbaty lub przyjmować wewnętrznie w niewielkich dawkach, olejek eteryczny z kwiatów wrotyczu jest przeznaczony do stosowania zewnętrznego. Stosując te wyroby należy jednak uważać, aby ich nie przedawkować!

Ziele wrotyczu – jak wygląda kwiat wrotyczu pospolitego?

Wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare L.) to roślina wieloletnia, z rodziny astrowatych (Asteraceae) występująca w Europie i całej Azji w klimacie umiarkowanym. Roślina dorasta do 1,5 metra wysokości, ma duże, pierzaste liście i baldachimowy kwiatostan utworzony przez spłaszczone koszyczki wypełnione pomarańczowo-żółtymi kwiatami. Jej owocem jest pięciopłatkowa niełupka przypominająca owoce słonecznika. Wrotycz pospolity ma silny, kamforowy, charakterystyczny zapach, który odstrasza nie tylko ludzi, ale także owady takie jak komary i mrówki. Jest on również wyczuwalny w smaku, który jest dodatkowo gorzki.

To niepozorne i pospolite zioło rośnie bardzo szybko. Ponieważ nie ma wymagań co do gleby i światła, rośnie praktycznie wszędzie, nie tylko na łąkach i polach, ale także w nietypowych miejscach, takich jak place budowy, rowy przydrożne czy wysypiska śmieci. Kwitnie od lipca do września. W tym czasie, a nawet przed kwitnieniem, zbiera się ziele, kwiaty wrotyczu i liście jako surowiec do nalewek, naparów czy płukanek. Później natomiast zbiera się owoce, które wykorzystuje się tak samo jak ziele.

Obraz rihaij z Pixabay 

Wrotycz pospolity – zastosowanie w medycynie ludowej i nowoczesnej

Wrotycz można stosować w postaci naparów, odwarów, nalewek alkoholowych, octowych i maści używanych do picia, płukanek i okładów. Wyciągi alkoholowe i maści oraz ekstrakty octowe z kwiatów wrotyczu pospolitego hamują objawy łuszczycy, leczą zmiany trądzikowe. Okłady stosuje się na bolesne ropnie, obrzęki po kontuzjach, siniaki, stłuczenia i obrzęki kończyn. Płukanki leczą stany zapalne błon śluzowych np. narządów płciowych, odbytu, gardła, jamy ustnej, zatok. Właśnie dzięki tym produktom nasi przodkowie leczyli różnego rodzaju choroby.

Wrotycz wykazuje doskonałe działanie w leczeniu:

  • choroby zakaźne (odra, grypa, angina) oraz przeziębienia z towarzyszącą gorączką, kaszlem, katarem,
  • zaburzenia trawienia oraz przemiany materii – niedobór soków trawiennych, choroby pęcherzyka żółciowego, dróg żółciowych i wątroby, kolki, bóle brzucha, zaparcia,
  • zakażenia przewodu pokarmowego pasożytami (np. owsiki, glisty),
  • stany zapalne i zakażenia bakteryjne, grzybicze i roztoczowe oczu (np. nużyca oczu, ropne zapalenie powiek).
  • bóle głowy,
  • bóle miesiączkowe, zespół napięcia przedmiesiączkowego, problemy z libido,
  • zaburzenia krążenia, zespól zimnych dłoni i stóp, obrzęki,
  • choroby alergiczne,
  • choroby nowotworowe,
  • przewlekłe choroby skóry takie jak trądzik pospolity, trądzik różowaty, zaskórniki, wyprysk, ropnie, czyraki, liszaje, opryszczka, świerzb,
  • wyczerpanie nerwowe, depresja, bezsenność, koszmary nocne,
  • choroby autoimmunologiczne np. cukrzyca, toczeń, łuszczyca, reumatoidalne zapalenie stawów.
Obraz Olga Kachor z Pixabay 

Leki i inne na bazie wrotyczu – przeciwwskazania

Wrotycz pospolity jest silnie działającym ziołem, którego już niewielka dawka posiada wszystkie lecznicze właściwości. Jednak zawartość toksycznego tujonu w tej roślinie sprawia, że trzeba roztropnie używać takie produkty.

Tujon zawarty we wrotyczu swoją strukturą przypomina kanabinole znajdujące się w konopiach, jednak dawki w tych wyciągach są na tyle niskie, że nie wykazuje on narkotycznego wpływu. Niemniej jednak systematyczne stosowanie nalewki wrotyczu pospolitego może powodować uzależnienie.

Przedawkowanie objawia się wzdęciami, nudnościami, wymiotami, biegunką, odbijaniem, zawrotami głowy, zaczerwieniem twarzy, kichaniem, silnym poceniem się, częstomoczem i przyspieszonym lub nierównomiernym biciem serca. Już po 20 minutach od spożycia nadmiernej ilości nalewki, lub po godzinie od wypicia za dużej ilości wodnego wyciągu pojawiają się halucynacje. U niektórych osób może dojść do utraty przytomności połączonej z drgawkami, a nawet śpiączki.

W dawnych czasach wrotycz stosowany był w celu spędzania płodu, ponieważ powoduje on przekrwienie narządów prowadzące do poronienia. Z tego względu nie mogą go stosować kobiety w ciąży oraz w okresie laktacji (karmienia piersią). Ostrożność w stosowaniu preparatów z wrotyczu muszą także zachować alergicy szczególnie uczuleni na rośliny z rodziny astrowatych (słonecznik, nagietek lekarski, rumianek).

Obraz główny rihaij z Pixabay 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.